ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Τί είναι Πολυγραμματισμός;

          Όπως φανερώνει και η ίδια η λέξη, πολυγραμματισμός είναι ένα σύνολο διαφορετικών ειδών γραμματισμού, συνδυασμένοι με τους τρόπους που λαμβάνονται οι πληροφορίες.
         Τον όρο πολυγραμματισμό τον συναντάμε σχετικά πρόσφατα στη βιβλιογραφία, καθώς χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το Σεπτέμβριο 1994, από μία ομάδα επιστημόνων που συναντήθηκαν στην Αυστραλία, για να μιλήσουν για το μέλλον της διδασκαλίας του γραμματισμού. Η ομάδα αυτη ονομάστηκε New London Group και το 1996 δημοσίευσε το πρώτο κείμενο της. Η έμφαση δόθηκε στον κόσμο που άλλαζε και στις νέες απαιτήσεις των ανθρώπων, ως πολιτών σε κοινωνίες που άλλαζαν (Cope & Kalantzis, 2000). Ουσιαστικά με τη χρήση του όρου αυτού, η ομάδα αυτή θέλησε να αναφερθεί σε δύο μεγάλα ζητήματα. Από τη μία στη νέα κοινωνική και πολιτισμική κατάσταση της σύγχρονης κοινωνίας και από την άλλη στην ραγδαία ανάπτυξη της Τεχνολογίας. Απόρροια και των δύο αυτών μεγάλων ζητημάτων, αφενός είναι η εμφάνιση ποικίλων μορφών κειμένου, τα οποία παράγονται μέσα σε μία πολύγλωσση και πολυπολιτισμική κοινωνία και αφετέρου σε μία παραγωγή ποικίλων μορφών κειμένου και πολυτροπικών νοημάτων, που έχουν σχέση με τις τεχνολογίες της πληροφορίας και των πολυμέσων.
          Στα πλαίσια αυτής της νέας πραγματικότητας η Παιδαγωγική του Γραμματισμού κρίνεται ανεπαρκής, δίνοντας τη θέση της στο Παιδαγωγικό Πολυγραμματισμό, καθώς η νέα αυτή κατάσταση άλλαξε ριζικά τον τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων και των λαών και δημιούργησε την ανάγκη για νέους τρόπους προσέγγισης του γραμματισμού και ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για την προσέγγιση και κατανόηση αυτών των νέων ποικίλων μορφών κειμένου και πολυτροπικών νοημάτων .

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά του Πολυγραμματισμού;

• Ποικιλία κειμένων που είναι αποτέλεσμα τόσο της τεχνολογίας, όσο και μίας πολύγλωσσης και πολυπολιτισμικής κοινωνίας

• Επέκταση γραμματισμού εκτός από τη γλώσσα και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα.

• Η γλώσσα γίνεται αντιληπτή ως Κοινωνικό-πολιτισμική πρακτική.

• Τα κείμενα που επεξεργάζεται δεν είναι ουδέτερα.

• Χρήση διάφορων μορφών μέσων (βίντεο, εικόνες, έντυπος λόγος, ψηφιακός λόγος)

• Ο πολυγραμματισμός έχει δυναμικές δομές για να αναπαραστώνται οι διάφορες πληροφορίες σε διάφορα κοινωνικά περιβάλλοντα

Τι μαθαίνουν και πως τα παιδιά σύμφωνα με τον Πολυγραμματισμό;

1.Τα παιδιά μαθαινουν μία "μεταγλώσσα" των πολυγραμματισμών, με βάση την έννοια του Σχεδίου (Desing), το οποίο έρχεται στην ουσία, να αντικαταστήσει κατά κάποιο τρόπο τους παραδοσιακούς όρους "γράψιμό" ή "παραγωγή λόγου. Ως όρος αυτός παραπέμπει όχι μόνο στο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, αλλά και στην εκμετάλλευση και αισθητικολειτουργική αξιοποίηση των υπαρχόντων πόρων, για τη δόμηση και δημιουργία ενός προϊόντος, και στην περίπτωση της γλώσσας στη δόμηση και δημιουργία ενός κειμένου.

Γι’ αυτό στην ουσία η έννοια του Σχεδίου περιλαμβάνει τρία στάδια:

• Το σχεδιασμένο (designing)

• Το σχεδιασμό  (designing)

• Το ανασχεδιασμένο(the redesigned).
  
  

2. Ενώ  παράλληλα η έννοια του Σχεδίου υλοποιείται μέσα στη τάξη κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας,  με τέσσερις τομείς, η σειρά των οποίων δεν είναι δεδομένη στη διδασκαλία: 

• Εγκαθιδρυμένη πρακτική

• Ανοιχτή διδασκαλία

• Κριτική παρουσίαση πληροφοριών

• Μετασχηματισμένη πρακτική

Βιβλιογραφία

• Cope, B., & Kalantzis, M. (2000). Multiliteracies: Literacy learning and the design of social futures. Psychology Press.
• Παπαδοπούλου, Μ. (2011) Από τον γραμματισμό στους πολυγραμματισμούς. Ανακτήθηκε 18 Μαρτίου από: http:// www.literacy.gr
• Χατζησαββίδης, Σ.(2003). Πολυγραμματισμοί και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας" στο: Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας. Η γλώσσα και η διδασκαλία της. 189-196 Φλώρινα.
• Σολωμού, Μ.(2017) Σημειώσεις μεταπτυχιακού μαθήματος Educ 557dl " Tεχνολογία και Γραμματισμός" Πολυγραμματισμός.

ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Πρέπει οι μαθητές του 21ου αιώνα να μάθουν το γραμματισμο των μέσων επικοινωνίας;

Η απάντηση φαίνεται να είναι πολύ απλή!!!

         

          Είναι γεγονός, ότι οι σημερινοί μαθητές περνούν αρκετές ώρες καθημερίνα μπροστά από κάποιο ψηφιακό μέσο, είτε χρησιμοποιώντας τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το tablet, είτε βλέποντας τηλεόραση, συνδυάζοντας παλιά και νέα Μέσα (Heim et al, 2007). Μάλιστα, σχετικές έρευνες αναφέρουν ότι οι μαθητές τελειώνοντας το σχολείο, έχουν περάσει το διπλάσιο χρόνο σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα –περίπου 20.000 ώρες– απ’ όσο στο σχολείο –11.000 ώρες (Berg et al, 2004). Ενώ εκτίθενται κατά μέσο το χρόνο σε 390 ώρες διαφημίσεων (Mihailidis, 2005).

         Συνεπώς, θεωρώ ότι θα ήταν μεγάλο λάθος, να παραβλέψουμε όλα αυτά τα στοιχεία και να αποκλίσουμε τα Μέσα Επικοινωνίας, από το χώρο της εκπαίδευσης. Αντίθετα, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας αυτή την εμπειρία των μαθητών (με τα Μέσα) και να την αξιοποιήσουμε, ενω παράλληλα να προσπαθήσουμε να τους καταστήσουμε τουε μαθητές ικανούς να μπορούν να τα διαχειριστούν, προς όφελος τους. Συγκεκριμένα μέσα από τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας, οι μαθητές επιδιώκεται να αποκτήσουν:

• Κριτική στάση απέναντι σε κάθε είδους παραγωγή, όλων των μέσων (κείμενα, άρθρα, βιβλία, οπτικό και ακουστικό υλικό)
• δεξιοτήτες επιλογής των πληροφοριών που διαθέτου κάποια αξία για επεξεργασία,
• δεξιοτήτες εμβάθυνσης στο νόημα και τη σημασία των, πληροφοριών,
• δεξιοτήτες συσχέτισης και αξιολόγησης των πληροφοριών, με την προϋπάρχουσα γνώση των μαθητών
• Δεξιοτήτες διερεύνησης της εγκυρότητας και αξιοπιστίας των πληροφοριών.

  Έτσι αξιοποιώντας τα Μέσα Επικοινωνίας μέσα στην τάξη, τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει τόσο ο εκπαιδευτικός όσο και ο μαθητής είναι πολλά. Πρώτα απ'  όλα  περιορίζεται το ψηφιακό χάσμα, το οποίο σήμερα εξαρτάται λιγότερο από την τεχνολογία και περισσότερο από την καλλιέργεια δεξιοτήτων (Jenkins, 2009). Ενώ παραλληλα μπορούμε να μετατρέψουμε τους μαθητές μας σε ενημερωμένους και ενεργούς πολίτες, στην κοινωνική και πολιτική ζώη του τόπου, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την ενεργή πολιτότητα και την εμβάθυνση της δημοκρατίας (Celot, 2012). Τέλος, η χρήση των Μέσων επικοινωνίας, στη μάθηση, είναι δυνατόν να αυξήσει το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή των μαθητών, να αποτελέσει αφόρμηση για αυθεντικές δραστηριότητες,  καθώς και να αναπτύξει τη δημιουργικότητα και φαντασία τους.

  Ως εκ τούτο. θεωρώ λοιπόν απαραίτητη την αξιοποίηση των Μέσων Επικοινωνίας στην εκπαίδευση

του 21ου αιώνα  και επιβεβλημένο τον εγγραμματισμό των μαθητών σ' αυτά.

• Berg, L., Wenner, L., & Gronbeck, B. (2004). Media Literacy and Television Criticism: Enabling an Informed and Engaged Citizenry. American Behavioral Scientist , 219-228

• Celot, P. (2011). Findings from the 2009 EAVI Studies on Media Literacy in 27 EU Countries in Media literacy: Ambitions, policies and measures, ed. S Livingstone, COST ISO906 - Transforming Audiences/Transforming Societies - Council of Europe, London.
• Heim, J., Brandtzæg, P. B., Kaare, B. H., Endestad, T., & Torgersen, L. (2007). Children's usage of media technologies and psychosocial factors. New Media & Society , 425-454.
  Hobbs, R. (2004). A Review of School-Based Initiatives in Media Literacy Education. American Behavioral Scientist , σσ. 42-59.
• Jenkins, H. (2009). Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century. United States of America: The MIT Press.
• Mihailidis, P. (2005). Media Literacy in Journalism/Mass Communication Education: Can the United States Learn from Sweden? Journalism & Mass Communication Educator, 415-428
  
  
  

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ EDUC 557DL

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Πηγές: Σημειώσεις μαθήματος  EDUC 557DL

ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Τι μπορούν άραγε να μας προσφέρουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια στη μάθηση;

Οι μικροί μαθητές του Νηπιαγωγείου δίνουν τις δικές τους απαντήσεις για το όφελος που έχουν από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που παίζουν!!!

Τα συμπεράσματα είναι δικά σας!!!

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ